Lòng tham là bản tính vốn có của mỗi người chúng ta. Nhưng mà tham danh tham lợi nếu không vì mình mà vì để hành thiện, để làm những điều có ích cho người khác thì cũng là tham phải không ạ? Nhưng mà danh lợi cũng là những phương tiện cần thiết để phát huy và mình thực hiện điều gì nó gây được tác động đến người khác thật lớn. Nếu vậy thì cách nào để lòng tham không vượt quá mục đích là phương tiện vì con người vốn hay biện minh cho những tư tưởng hành động sai trái của mình bằng cách gán cho nó một mục đích cao cả nào đó? Xin Thầy khai thị cho con!

Ai là người cũng tham, ai là người cũng ham nhưng cái tham vốn có trong con người thì cũng có cái tốt vốn có sẵn ở trong lòng của chúng ta. Chúng ta phải nhớ điều đó, đừng nghĩ rằng tham có mà không có tốt. Trong ta đã có tham và có tốt, có xấu và có tốt, có tham và có những ước nguyện tốt đẹp. Thường thường tham có nghĩa là chúng ta vơ vét vào bản thân của mình tất cả những điều gì quá mức để gây tổn hại đau khổ đến người khác và gây tổn hại, đau khổ, phiền não đến mình. Như mình tham ăn quá thì bị đau bụng, tham uống quá thì say té đùng, đó cũng là tham quá chừng để rồi bị say tổn hại đến sức khỏe của chúng ta, đánh mất nhân phẩm, tư cách của mình. Đó là tham ăn, tham uống, tham tiền, tham bạc, tham đủ thứ. Cái tham là động từ ám chỉ và có nghĩa rằng với những hành động, suy nghĩ, lời nói theo chiều hướng gây tổn hại, đau khổ và xấu tới với những người khác và tới với ta. Đó gọi là tham. Nếu bạn làm một việc gì quá đáng để rồi gây đau khổ phiền não cho người khác, gây phiền não, đau khổ cho bạn đó là tham.

 Còn chuyện bạn làm việc thiện, bạn làm việc từ thiện, bạn làm việc lành, bạn cố gắng làm những chuyện gì đó để có những phương tiện về tiền, về tài, về danh để hướng tới những việc tốt như giúp đỡ người thì đó là những ước nguyện tốt đẹp, nó không phải tham. Ta không thể nói rằng ước nguyện đi làm từ thiện là tham. Ta không thể nói rằng ước nguyện đi làm từ thiện và có để có tiền từ thiện đó ta tổ chức cái này, ta làm cái kia, ta vận dụng kiến thức tạo ra sinh hoạt để có được sự giao lưu về tiền bạc, hiểu được sự việc đó và mang tiền bạc đó đi làm từ thiện là tham. Mà đó là vận dụng kiến thức để hình thành ước nguyện làm từ thiện của chúng ta.

Còn nếu chúng ta tham danh lợi để làm tổn hại đến người khác, đau khổ người khác và chính ta thì danh lợi đó là chiều hướng của tâm tham gây ra đau khổ, chiều hướng tiêu cực. Còn nếu chúng ta mà muốn tạo nên một thuận lợi chứ không phải là danh lợi, một danh tiếng thuận lợi gọi là danh ngôn đúng với những điều phù hợp, danh cho đúng, ngôn cho thuận điều đó đúng. Thì chúng ta tăng trưởng mọi danh chánh ngôn thuận phù hợp với phương tiện đó để tăng kỹ năng, kiến thức vận hành để làm việc thiện giúp đời thì đó không gọi là tham mà gọi là ước nguyện thanh cao tốt đẹp. Làm việc danh chánh ngôn thuận, kiến thức phù hợp để làm việc đó lợi lạc cho muôn người thì đó không phải là tham. Ngay cả vấn đề các bạn tinh tấn tu học đó là ước nguyện thành tựu sự an lạc, hạnh phúc cho nên các bạn tinh tấn tức là các bạn siêng năng tu tập chứ các bạn không thể gọi là tham học, tham tu. Đó là ứng dụng từ ngữ sai “Ôi, người đó tham tu, tham tới chùa, tham học”. Đó là sai ngôn ngữ sai, đó là những ước nguyện của họ. Họ vui làm việc thiện, họ có ước nguyện tu tập để được hạnh phúc. Cho nên chúng ta nói rằng những hành động, những việc làm mang lại hạnh phúc, lợi lạc cho ta và muôn người đó là ước nguyện thanh cao.

Cứ tiếp tục siêng năng, tinh tấn và làm. Ngoại trừ những hành động, sự việc mà gây đau khổ, phiền não, bất an cho người và cho ta thì đó gọi là tham thì ta phải ngừng bởi vì nó theo chiều hướng tiêu cực. Cho nên các bạn cứ tiếp tục ứng dụng danh của các bạn phải cho đúng. Danh chính ngôn thuận ứng dụng kiến thức, phương tiện để tăng trưởng những cách làm việc để có hiệu quả cao làm việc thiện giúp đời thì các bạn cứ tiếp tục. Ngoại trừ có những người ẩn hình ở trong những sự việc đó để tăng trưởng lợi dưỡng cho bản thân của họ, đó gọi là tham. Cho nên bất cứ một việc gì các bạn làm chúng ta không nói đến những con người đó mà chúng ta khi làm rồi chúng ta phải quán chiếu đây là ước nguyện hành thiện giúp đời, tăng trưởng kiến thức và phương tiện làm việc để có hiệu quả cao. Hay đây là chính là bản thân của ta đang lợi dụng cái này để tạo danh lợi cho chúng ta. Bản thân chúng ta phả hiểu thấu, nhìn rõ được chuyện này.

Khi các bạn đã nhìn rõ rồi nếu là tâm tham các bạn cố gắng tu dưỡng Chánh Niệm hơi thở để chuyển hóa. Còn nếu các bạn nhìn rõ thấy không phải là tâm tham của các bạn nhưng là ước nguyện cho nên tăng trưởng kiến thức trong mối giao lưu, giao hảo với mọi người để đưa hành động, nghĩa cử thanh cao đó cho mọi người đều thấy, đều hiểu, đều biết để có lợi cho việc đó thì đó là những chiều hướng ước nguyện tốt sử dụng kiến thức, phương tiện phù hợp. Các bạn cứ tiếp tục siêng năng tinh tấn làm những việc như vậy.         

Tham vấn Phật Pháp 2, https://youtu.be/r2P67qfMoZo