Thích Bảo Thành

Trong cuộc đời nhiều ngã rẽ này, có một nơi không cần tìm kiếm, không cần chỉ đường, cũng không cần điều kiện để được trở về. Nơi ấy chưa từng đóng cửa, chưa từng trách móc, cũng chưa từng đòi hỏi ta phải thành công hay thất bại mới được bước vào. Đó là nơi cha mẹ đợi con. Một nơi rất cũ, rất quen, nhưng lại thường bị quên lãng khi con người mải mê đi xa.

Con đi ra đời bằng đôi chân non nớt, rời mái nhà nhỏ để bước vào thế giới rộng lớn. Cha mẹ tiễn con đi không phải bằng lời dạy cao xa, mà bằng ánh mắt dõi theo rất lâu sau lưng con. Trong ánh mắt ấy có cả lo âu, hy vọng, và một lời nguyện thầm: “Chỉ mong con bình an.” Đời người sau này dù có bao nhiêu ước mơ, bao nhiêu tham vọng, thì lời nguyện đó vẫn âm thầm theo con suốt chặng đường dài.

Mỗi sớm mai, khi nắng vừa chạm vào sân nhà, cha lại ngồi đó, lặng lẽ như một thói quen đã thành hơi thở. Không phải cha mong đợi điều gì lớn lao, chỉ là mong một ngày nào đó, bước chân quen thuộc sẽ trở về. Mẹ thì vẫn vậy, bếp lửa chưa bao giờ nguội. Dẫu con không về, mẹ vẫn nấu cơm, vẫn dọn mâm, như thể chỉ cần giữ được hơi ấm ấy, con sẽ không lạc đường.

Trong ánh nhìn của cha mẹ, con chưa bao giờ là người phải chứng minh mình giỏi giang. Con chỉ cần là con. Chỉ cần còn thở, còn sống, còn nhớ quay về, là đã đủ. Đó chính là tâm từ bi rất gần với giáo lý Phật dạy: thương mà không điều kiện, cho mà không mong báo đáp, đợi mà không hề oán trách.

Đời sống ngoài kia cuốn con đi rất nhanh. Con học cách tranh đấu, học cách hơn thua, học cách che giấu yếu mềm để không bị tổn thương. Nhưng càng đi xa, lòng con càng mệt. Có những đêm giữa thành phố đông người, con chợt thấy mình lạc lõng đến lạ. Khi ấy, chỉ cần nhớ đến gian bếp cũ, tiếng cha ho khẽ, tiếng mẹ gọi con ăn cơm, là tim con đã chùng xuống, như vừa tìm được một nơi để thở.

Nơi cha mẹ đợi không phải là nơi hoàn hảo. Có thể mái nhà đã cũ, sân vườn không còn xanh như xưa, cha mẹ cũng đã gầy đi theo năm tháng. Nhưng chính sự không hoàn hảo ấy lại là nơi an trú sâu nhất của đời người. Trong giáo lý nhà Phật, an trú không có nghĩa là trốn tránh khổ đau, mà là tìm được chỗ đứng yên trong chính sự vô thường. Và cha mẹ, bằng cả đời hy sinh thầm lặng, đã trở thành chỗ an trú ấy cho con.

Cha mẹ chưa từng học nhiều về giáo lý, nhưng từng hành động của họ lại là một bài pháp sống. Cha dạy con sự nhẫn nại bằng cách chịu đựng gian khó mà không than phiền. Mẹ dạy con lòng từ bằng cách thương yêu không mệt mỏi, kể cả khi con lầm lỗi. Những bài học ấy không được giảng trên pháp tòa, nhưng lại theo con suốt một đời.

Có những lúc con đi rất xa, không chỉ xa về địa lý, mà xa cả trong tâm. Con quên gọi về, quên hỏi thăm, quên mất rằng có hai người vẫn đang đợi. Nhưng cha mẹ không trách. Sự đợi chờ của cha mẹ giống như đất, luôn ở đó, dù con có bước đi bao nhiêu vòng. Chỉ cần con quay đầu, đất vẫn nâng đỡ.

Trong Phật pháp, quay về là con đường giải thoát. Quay về với hơi thở, quay về với chánh niệm, quay về với bản tâm thanh tịnh. Nhưng trước khi hiểu được điều ấy, nhiều người đã học được bài học quay về từ cha mẹ. Quay về nhà, quay về bữa cơm, quay về vòng tay đã từng ôm mình khi còn thơ dại. Từ sự quay về rất đời ấy, hạt giống tỉnh thức bắt đầu nảy mầm.

Nơi cha mẹ đợi không cần con phải mang theo thành tựu hay thất bại. Con có thể trở về với hai bàn tay trắng, với trái tim đầy sẹo. Cha mẹ vẫn mở cửa. Vẫn nấu cơm. Vẫn nhìn con bằng ánh mắt ngày xưa. Đó là thứ ánh sáng không phai, không bị thời gian hay biến động cuộc đời làm mờ đi.

Có lẽ đến một ngày, con sẽ hiểu sâu hơn ý nghĩa của sự đợi chờ ấy. Khi con làm cha, làm mẹ, con mới thấy được rằng đợi con không phải là chờ một hình bóng, mà là giữ gìn một tình thương chưa từng rời đi. Khi ấy, con mới thấy rằng nơi cha mẹ đợi chính là hình ảnh rất gần của tâm từ vô lượng mà chư Phật thường nhắc đến.

Đời người ngắn lắm. Cha mẹ không thể đợi mãi bằng hình hài này. Vì vậy, quay về khi còn có thể, quay về khi còn nghe được tiếng gọi, còn thấy được nụ cười. Đừng để đến lúc chỉ còn di ảnh và ký ức, rồi mới ước ao được một lần bước vào gian bếp cũ.

Nơi cha mẹ đợi không chỉ là một căn nhà, mà là cội nguồn của bình yên. Khi con biết quay về nơi ấy, con cũng đang học cách quay về với chính mình. Và từ đó, con mới đủ khả năng bước ra đời lần nữa, không còn hoang mang, không còn lạc lối.

Giữa bão tố phong ba của kiếp người, nếu con mỏi mệt, hãy nhớ: có một nơi vẫn đợi con. Không cần con phải giỏi giang hơn ai. Chỉ cần con quay về. Nơi cha mẹ đợi… chính là nhà. Và cũng là con đường rất gần dẫn con về với ánh sáng của hiểu và thương.

NƠI CHA MẸ ĐỢI CON

Con đi qua nửa đời giông gió,

Mới hay nhà… chẳng ở phương xa.

Một mái cũ, hai người tóc bạc,

Là nơi con trốn cả phong ba.

Cha ngồi đó, lưng chiều bóng đổ,

Chẳng gọi con, vẫn đợi âm thầm.

Mẹ nhóm bếp khi chiều vừa tắt,

Khói lên rồi… con nhớ quê thâm.

Con đi mãi giữa đời vội vã,

Quên bữa cơm, quên tiếng gọi về.

Chỉ khi mỏi, lòng con chùng xuống,

Mới hay mình lạc tự bao mê.

Nơi cha mẹ – không cần thành tựu,

Không hỏi con hơn kém với đời.

Chỉ cần thở, còn quay về được,

Là cả trời… đã đủ yên vui.

Ơn cha nặng như chiều sắp tắt,

Nghĩa mẹ dài như khói bếp bay.

Con chưa học tròn câu kinh Phật,

Đã mang theo… hai Phật tháng ngày.

Nếu một mai, đời con mỏi bước,

Xin quay về trước khi quá muộn.

Nơi cha mẹ vẫn chờ con đó,

Như đất hiền… chẳng hề đổi dời.