Cơm áo gạo tiền chúng ta không thể tránh xa được nó vì đó là cái điều rất cần thiết trong đời sống của chúng ta. Ai mà mở mắt ra không lo cho miếng ăn, ai mà mở mắt ra không lo cho đời sống, nếu độc thân cũng phải vậy nhưng khi lớn lên, có gia đình rồi cái lo đó nó nhân gấp cả 100 lần vì lo cho vợ chồng, con cái, đời sống riêng tư còn phải báo hiếu lo cho cha mẹ, người có đại phước hơn thì còn có ông bà. Con người Việt Nam tình cảm sâu rộng, tình thương lại lớn nên chúng ta luôn luôn quan tâm tới nhiều thế hệ, chẳng riêng gì mình ta. Và đời sống ngày nay thay đổi nhanh, nhanh đến mức mà ta quay cuồng trong cái lo, trong cơm áo gạo tiền để rồi quên lo cho cái sự an lạc trong đời sống. Các bạn biết rằng nếu lo lắng quá nhiều mà không cân bằng, để thiếu vắng sự an lạc trong đời ta mau già, ta mau suy giảm sức khỏe. Dĩ nhiên mau già và suy giảm sức khỏe thì bệnh tật nó cứ chui vào trong đời sống làm cho thân yếu, tinh thần rối bời và đời sống tâm linh mê muội. Ai trong cuộc sống này cũng mong mỏi, cũng ước nguyện, cũng cầu xin. Dù cuộc đời này có như thế nào đi nữa, thành công hay thất bại, được hay mất, bệnh hoạn hay khỏe mạnh vẫn luôn luôn giữ tâm an lạc. Nếu chúng ta hỏi rằng làm sao để giữ tâm an lạc. Nếu để giữ, có mới giữ được, bạn không có bạn giữ cái gì? Thì chủ đề này nói rằng làm sao để giữa tâm an lạc, bạn hỏi bản thân của mình đi bạn có an lạc hay không để mà giữ hay bạn hoàn toàn không có an lạc thì có gì để giữ nữa. Suy cho cùng mình tự hỏi mình tôi có an lạc hay không, nếu có thì học cách giữ. Chắc chắn một số bạn nói rằng tôi có an lạc nhưng nó tới rồi nó đi không làm chủ được. Nhưng cũng có nhiều bạn đang suy nghĩ mình có đang thực sự có cái gọi an lạc không, mình thử lần mò ở trong tâm rồi nhìn qua các sự kiện xảy ra ở trong đời mình coi cái an lạc nó có hiện hữu không. Chắc có lẽ một số người không thấy mình an lạc, lúc nào cũng lo lắng, sợ hãi, bồn chồn.

Bạn ơi, bạn có an lạc không hay bạn không có? Bạn không có thì Bảo Thành sẽ không thể dạy cho bạn giữ cái sự an lạc được, bạn phải có. Còn nếu bạn không có an lạc thì Bảo Thành với bạn làm sao để nhận ra sự an lạc vốn có trong đời của chúng ta. Bây giờ bàn về hai chữ an lạc, có hoặc là không. Kinh nghiệm ở đời trong triết học trong phân tâm học, trong tâm lý học hoặc là trong xã hội học, thiền học, Phật học tôn giáo học đều nói và nhận mạnh rằng có cái này thì có cái kia. Có ban ngày thì sẽ có ban đêm, có vui sẽ có buồn, có hạnh phúc sẽ có đau khổ, có tới có đi, có được có mất, có khen tất yếu phải có chê, có thành nhất định sẽ có bại, có lo âu bất an dĩ nhiên là sẽ có an lạc. Phải không các bạn? Bạn lo âu, bạn bất an, điều đó có không? Trả lời không thể sai, có, ai trong chúng ta cũng lo âu, bất an trong đời sống vậy quy chiếu theo cái định luật nhân duyên có cái này tất yếu có cái kia thì bạn có âu lo, bất an thì tất yếu bạn và Bảo Thành có an lạc. Nhưng cái an lạc nó bị cái âu lo phiền não, sự bất an trong cuộc đời, bị cơm ăn áo mặc, bị gạo tiền làm cho vắng bóng, không có hiện diện trong đời sống của chúng ta. Điều đó không phải là chúng ta không có mà chúng ta đã bị lôi cuốn vào cuộc đời, vòng xoáy của cuộc sống và tạo điều kiện cho sự bất an hiện diện và đôi khi chúng ta còn bám víu vào sự bất an đó thể hiện mạnh mẽ hơn, hoang tưởng hơn để cho bạn bè, để cho vợ chồng, để cho người thân quan tâm đến ta. Trò chơi này có đó các bạn, trò chơi thể hiện sự bất an để người khác quan tâm, thổi phồng sự bất an, đắm chìm trong bất an để mong cầu sự quan tâm của người khác. Đây là một trong những trò chơi mà hầu hết những người tâm thái yếu hay sử dụng như một chiêu trò tạo khổ cho mình để có được sự chiếu cố, quan tâm của người khác. Trò chơi mình là kẻ như thế để trông đợi người khác tới với chúng ta. Bạn có lo âu rồi, bạn có bất an rồi, bạn cũng đã có an lạc rồi.

Một điều mà Bảo Thành rất trân quý từ anh Hổ, anh Sơn, cô MC và gia đình Phạm Gia nutrition là chúng ta quan tâm đến nhau, chúng ta chia sẻ giá trị sống để mỗi người tự đứng dậy chăm sóc cho chính mình rồi làm giàu cái chất sống mà lan tỏa tới muôn người. Đây là một cái phòng Zoom để nhắc nhở về những cái kĩ thuật sống, nghệ thuật sống, phương pháp sống, khoa học sống, khoa học về tâm linh, khoa học về tâm lý, khoa học về nhân sinh xã hội, đủ mọi môn tóm lại để đúc kết cho chúng ta cái giá trị kinh nghiệm thường nhật. Điều này bổ ích lắm và Bảo Thành cũng như các bậc đã từng chia sẻ với các bạn trên phòng Zoom Nitrition mỗi ngày đều có nhắc nhở là chúng ta hãy học cách chăm sóc cho nhau. Làm sao để giữ tâm an lạc? Hình thành con người có 3 yếu tố đó là thân, đó là tinh thần và một phần giữa thân và tinh thần, bổ túc cho thân và tinh thần được giàu cái chất tố sống hạnh phúc, an yên, tự tại hơn đó là tâm linh. Cho nên tạm gọi có 3 phần chi phối đời sống của chúng ta là thân, tinh thần và tâm linh. Và dĩ nhiên trong đời sống cả 3 phần này đây cái ăn, cái mặc, cái đời sống thường nhật, cơm áo gạo tiền vẫn là cái vấn đề chi phối thật nhiều đến thân, đến tinh thần và đời sống tâm linh. Tâm an lạc không thể thiếu cái thân này và cái thân này không thể có an lạc nếu nó không được khỏe, phải không các bạn? Cái thân này mà yếu làm sao có an lạc, các bạn nghĩ đi, và rồi khi nói về thân bao nhiêu năm trời trên Phạm gia Nutrition và ngày nay rất phổ biến các chương trình đủ loại để nhắc nhở mọi người phải quan tâm đến cái thân về nhiều mặt để giữ cái trạng thái thân khỏe. Như ăn uống cho đúng, đầy đủ các dưỡng chất, đầy đủ các chất tố, đầy đủ protein, vitamin qua thực phẩm ta ăn uống hàng ngày, thực phẩm sạch, rau củ quả và các thể loại thực phẩm khác mà đời thường hay sử dụng, cân bằng đầy đủ năng lượng khi thâu vào phù hợp với thân thể để đừng thặng dư và cũng đừng để rơi vào thiếu thốn. Khi nạp vào các chất dinh dưỡng dù là tốt nhưng khi nó dư cũng không tốt, nó thiếu cũng không tốt, nó vừa đủ. Đây là một sự quan tâm đặc biệt khi Phạm gia Nutrition có các bậc chuyên gia về ăn uống để hướng dẫn cho chúng ta. Nhưng nói về một mặt khác nữa đó là khi nói đến thân là chúng ta phải giữ được sức khỏe của thân qua cái việc tập luyện thể dục các bạn ơi. Cái thể dục này nói rất dễ nhưng chúng ta làm biếng dữ lắm và đôi khi mắc cỡ, không tập thành một cái thói quen, niềm tin để đứng trước xã hội này, công viên, trước cửa nhà hoặc một không gian riêng tự tập luyện. Bảo Thành đã thấy cái phong trào tập thể dục, thể thao như marathon, bóng bàn, tennis, bóng rổ, bóng chuyền, đá banh, cầu lông, yoga, võ thuật, thái cực quyền,  thẻ dục dưỡng sinh, nhảy múa để vận động cơ thể, đó cũng gọi là thể dục. Cái điều này không thể thiếu đâu, ngày xưa Bảo Thành còn nhỏ ở trường người ta thường dạy đức, trí, dũng, đạo đức, trí tuệ kiến thức và thể dục. Chúng ta bận rộn quá quên cái môn thể dục, ở học đường hồi còn nhỏ Bảo Thành đi học luôn luôn có giờ thể dục, một giờ thể dục. Ngày nay chắc vẫn còn nhưng sự quan tâm về thể dục bị bào mòn biến mất bởi trên tay là phone, là Facebook, là mạng xã hội. Luyện ngón tay nhiều hơn luyện toàn thân nên tay khỏe bấm nhanh nhưng mà thân yếu chân mềm chân mềm là rất thường. Các bạn, chính điều ấy mà hôm nay Bảo Thành nhắc đến để các bạn chú ý, để tâm an lạc phải quan tâm tới cái thân. Ngoài sự ăn uống các chất dinh dưỡng cho đúng, tập thể dục, thể thao dưới mọi hình thức đều rất cần thiết trong đó có thiền định cũng là thể dục, thể thao bởi thiền cũng có hơi thở vào ra, quán chiếu rõ ràng, vận động tay chân, giữ tâm, thân và tinh thần cân bằng ở trạng thái tối ưu. Bảo Thành sẽ nói sâu hơn ở phần cuối cho vấn đề thiền chánh niệm nhưng thể dục mỗi ngày các bạn rất cần các bạn ơi.

Về ăn uống ngày nay là một sự lo lắng rất nhiều ở Việt Nam. Thời gian qua ai trong chúng ta cũng thấy thật rõ trên các trang mạng xã hội, báo chí chính thống của nhà nước hay thông tin đại chúng thì Việt Nam mình cái giả nó nhiều quá, phải không các bạn? Đồ ăn giả, thuốc giả, cái gì cũng giả hết, không phải người ta cố tình làm giả nhưng người ta vì cơm ăn áo mặc, cơm áo gạo tiền, vì đời sống, vì hoàn cảnh. Nghĩ như thế không phải ta bỏ mặc cái điều  đạo đức để rồi ai muốn làm gì thì làm, thiếu vắng cái đạo đức nên cơm ăn áo mặc trở thành những hành vi tội lỗi. Bảo Thành còn nhớ thầy tổ và cha mẹ thường dạy đói phải cho sạch, rách phải cho thơm, sách cũ phải giữ lấy cái lề. Nó rõ quá mà nhưng đời sống ngày nay cái đức, cái đạo nó không còn hiện diện trong đời sống nên khi bệnh ta mua thuốc điều trị gặp thuốc giả là chuyện thường, bệnh không trị được chết lăn quay. Khi đói đi ăn ở ngoài đường cũng sợ bởi không biết rau củ quả, bún cơm, gạo ngoài kia nó thật hay nó giả. Nếu thật sự lo về sức khỏe thì những điều này sẽ tạo ra sự lo lắng vô cùng. Thế hệ của chúng ta ngày nay gặp nhiều thử thách quá, đặc biệt ở Việt Nam. Nhà nước đang truy quét để thay đổi cái đời sống của người dân, kiến lập một môi trường sạch và chân thật để sức khỏe được tốt hơn, điều này đáng hoan nghênh. Và vì thế trong cái thời buổi như vậy các bạn phải cẩn trọng hơn trong tất cả mọi món ăn, phải có sự lựa chọn cho tốt còn không dễ nguy hại. Đó là nói về thân đó các bạn còn tinh thần thì chẳng có cái gì ổn định phải không bạn, nó thay đổi và không chỉ có Việt Nam, trên thế giới nền kinh tế phát triển tột cùng và trong cái sự phát triển đó quốc gia nào, dân tộc nào cũng có sự lệ thuộc vào quốc gia, dân tộc khác vì thế giới ngày nay là nền kinh tế toàn cầu, lệ thuộc lẫn nhau. Nếu không cân bằng sự trao đổi về kinh tế mà lệ thuộc quá nhiều thì công ăn việc làm của chúng ta bấp bênh. Nếu các bạn tìm hiểu về kinh tế học thì kinh tế toàn cầu trên thế giới: Châu Âu, châu Mỹ, châu Phi, châu Á, châu Úc thì chúng ta thấy châu Á của chúng ta nhiều nước đang phát triển cao như Việt Nam sẽ lệ thuộc vào kinh tế thế giới rất nhiều. Khi thế giới rung chuyển hoặc vì lý do gì đó nền kinh tế Việt Nam sẽ hỗn độn. Dĩ nhiên Bảo Thành và các bạn, mọi người sẽ lo lắng về kinh tế rồi, phải không các bạn, vậy thì tinh thần của các bạn làm sao an lạc? Đời sống ngày nay luôn luôn lệ thuộc và từ cái thân này không quan tâm để yếu nên tinh thần không vững chãi, lo âu, hoảng sợ thì đời sống tâm linh dồn vào cái mê tín để cầu lụy giải phóng ra khỏi sự bế tắc của sức khỏe, sự u mờ của tinh thần. Có đó, chưa nói đến muôn mặt khác xảy ra trong cuộc sống. Cho nên cuộc sống dù sao đi nữa nếu có sự chuẩn bị thì sự an lạc mới có cơ hội hiện diện trong đời như mặt trời mây mù tan, mây đen sẽ luôn tỏa sáng. Muốn có an lạc như mặt trời đó nhưng mây mù của lo âu, mây đen của sợ hãi nơi tinh thần, nơi thể chất ta chẳng có một lần được hưởng ánh dương an lạc trong đời của chúng ta.

Bây giờ quay về câu hỏi rất thực tế làm sao để giữ tâm an lạc? Chúng ta phải thực tập, phải thực hành để đưa mình vào cái trạng thái tâm đã có sự chuẩn bị. Tại sao phải tập để chuẩn bị? Tại vì cuộc đời là vô thường tới rồi đi, có rồi mất, vui rồi buồn, sướng rồi khổ, thành rồi bại, khen rồi chê. Phật nói quả thực không sai, có gì là hằng hữu mãi đâu, đều vô thường. Chính vì vô thường mà ta không có chuẩn bị thì nhất định đời sống của chúng ta sẽ gập ghềnh theo dòng chảy bất định vô thường. Và đó là mấu chốt, sự bất an biến mất, biến mất ở nơi xa vắng nhưng hiện diện ở trong đời thường. Chúng ta không tìm được ở nơi xa nhưng tìm được sự hiện diện ngay trong đời thường của chúng ta, bất an hiện diện. Còn cái bình an trong đời thường không thấy nó nằm ở xa, xa lắm, với tay hoài mà không chạm được. Vậy làm sao để giữ tâm an lạc? Người muốn có tâm an lạc đầu tiên là người phải khỏe. Bảo Thành có một cô đệ tử, cô ấy cũng có sự chuẩn bị rồi, tốt đẹp, cách đây 3 tuần cô đệ tử đó gửi cho Bảo Thành một cái hình X quang của nhà thương quét ngang qua đầu phát hiện một khối u. Cô ấy bình tĩnh lắm và cô ấy cũng sắp có ngày đại lễ trong cuộc đời của người con gái, vui vẻ hạnh phúc. Nhưng cách đây một tuần cô ấy đi nhà thương để điều trị nhưng mới có ba ngày trôi qua cô ấy đã nhẹ bước ra đi như cánh hạt bay mãi về tây, đời người con gái khép lại từ đây để cho bao nhiêu nỗi nhớ, tiếc thương. Vô thường là thế, nhẹ nhàng, bình an, thong dong tự tại, có sự chuẩn bị, rất dễ thương và đáng kính. Được và mất nó nằm ở yếu tố tạo ra đau khổ, lo âu và cái yếu tố đó nó luôn luôn tồn tại trong đời sống của Bảo Thành và các bạn vì chúng ta cứ nghĩ rằng những gì chúng ta có là thuộc về chúng ta. Mà theo cái di truyền của bản năng là phải giữ nó, phải bám lấy nó không thể mất, chiếm hữu nó để tồn tại mãi mãi. Rồi điều gì xảy ra chúng ta cũng sẵn sàng chiến đấu bảo vệ, cái gì tồn tại mãi để bảo vệ và ta chẳng thể bảo vệ được cái gì hết bởi không có một cái gì tồn tại mãi, tất cả là vô thường tới rồi đi. Lo âu nó xảy ra là vì chúng ta luôn luôn nghĩ ta có tất cả và những điều chúng ta đang có thuộc về ta , chẳng thể mất, không được mất, không được rời xa. Từ đó ta đã biến cái tâm của chúng ta nhìn mọi thứ theo ý mình muốn, tôi muốn con cái học hành cho thành đạt, tôi muốn lương cao, tôi muốn sức khỏe dồi dào, tôi muốn kinh tế thịnh vượng, tôi muốn căn nhà, chiếc xe, tôi muốn, tôi muốn và tôi muốn. Để rồi dồn toàn lực tâm trí của mình vào những điều theo ý muốn của mình. Đức Phật dạy một trong tám điều tạo ra khổ của kiếp người đó là cầu bất thành hay gọi là bất như ý. Chúng ta chỉ muốn như ý mình, các bạn coi có phải không, lấy một ông chồng nhất định phải như ý mình tuyển chọn , khuôn mẫu, lấy một cô vợ cũng phải như ý mình, sinh một đứa con cũng phải như ý mình, học cũng phải như ý mình, bạn bè cũng phải như ý mình, riết rồi chúng ta trở thành người độc tôn, cái gì cũng phải như ý chúng ta. Và chính cái điều đó mà Đức Phật thấy rằng những điều bất như ý là khổ, chúng ta khổ đưa đến sự bất an, chúng ta khổ và không như ý, lo âu nhiều, bất an. Nghĩ coi đúng không các bạn, Phật nói chẳng bao giờ sai, những điều bất như ý là khổ, truy ra chúng ta chỉ muốn theo ý mình mà thôi. Cái gì cũng muốn theo ý mình hết, dù nhỏ dù lớn, có quyền lực hay không có quyền lực, nam hay nữ, người dân tộc nào, ai ai cũng có cái phải như ý tôi. Sự xáo trộn, sự đấu tranh, sự tranh giành, sự ganh tỵ, hơn thua, tranh chấp tời từ phải như ý. Phật dạy không bao giờ có điều gì như ý mình đâu cho nên Phật thấy đó là khổ và chỉ thẳng vào chỗ đó những điều bất như ý là khổ. Vậy ta bất an là vì cái điều gì cũng phải như ý ta.

Bảo Thành tóm lại có những điều chúng ta cần phải thực hành lưu ý để giữ được tâm an lạc. Điều thứ nhất là phải tập thể dục thể thao nha các bạn, phải giữ cho thân, dưới tất cả các môn tập Yoga, thể dục thể thao, nhảy múa, bóng chuyền, bóng bàn, tập chạy, tập nhảy,… tất cả các môn nào vận động thân đều khỏe. Điều thứ hai là ăn uống điều độ, ăn uống phải sạch, điều này rất khó trong hiện tại nhưng phải cố gắng. Điều thứ ba là phải ngủ đúng thời, đúng giờ, đúng giấc, nhiều bạn làm tới 12 giờ đêm mới đi ngủ rồi 3, 4 giờ sáng đã thức dậy, thiếu giấc ngủ, không tròn 8 tiếng dễ bệnh lắm. Cho nên các bạn phải quan tâm tới thể dục, thể thao, thứ hai là ăn uống, thứ ba là giấc ngủ, thứ tư là phải sống hòa hợp mà Đức Phật dạy 6 cái yếu tố mà người xuất gia phải sống đó là lục hòa, sống hòa hợp với thiên nhiên, hòa hợp với hoàn cảnh, hòa hợp với mọi người. Bảo Thành nhắc lại, điều thứ nhất là phải thể dục thể thao, điều thứ hai là ăn uống điều độ, điều thứ ba các bạn phải ngủ nghỉ cho đúng giờ đúng giấc, điều thứ tư là các bạn phải sống hòa hợp, điều thứ năm là phải thiền định hoặc là Yoga. Cái yoga là một cái từ ngữ chỉ thiền định đó nhưng chúng ta ngày nay nặng về tập cho thân thôi, dưỡng cho thân thôi. Còn cái chữ Yoga ngày xưa mà người ta gọi là Guru đó, Guru là bậc thầy yoga, mà yoga có nghĩa là thiên về thiền định, tâm linh nhưng ngày nay nó chuyển hóa thành thể dục thể thao, những cái môn luyện thân và tâm, nó nhẹ bớt đi về tâm linh, cũng tốt. Các bạn thấy không, năm cái yếu tố này sẽ giữ được tâm của chúng ta an lạc. Nếu bạn ghi xuống trong đời có 5 yếu tố giữ cho tâm an lạc bạn đều làm đủ được 5 yếu tố này, không cần phải nhiều, chút chút thôi. Sáng sớm dậy sớm một chút thể dục thể thao, bật một khúc nhạc lên nhảy qua nhảy lại hoặc các bạn có nhóm, phụ nữ ngày nay có nhiều nhóm, đàn ông cũng có nhiều nhóm, họ cũng cafe nhưng nếu biến cái cảnh cafe hoặc là tụm ba tụm bảy thành thể dục thể thao thì tốt. Cho nên sáng sớm dậy sớm tập thể dục thể thao, ăn điểm tâm cho đúng nhưng ăn các món sạch, lựa chọn cho đúng, tối về ngủ cho đúng giấc các bạn ơi rồi các bạn cố gắng sống hòa hợp. Cái sự sống hòa hợp này nó phá đi cái gì cũng theo ý của mình, tức là mình phải biết nương vào, mình biết đồng cảm, đồng tâm, đồng hành, mình biết đồng sự với người bạn đời, với xã hội, với bạn làm công sở, với tất cả mọi người. Rồi quan tâm tới vấn đề thiền định tức là thể dục tâm linh, chúng ta tạm gọi là thể dục tâm linh, thiền định là thể dục tâm linh còn thể dục về thân thì qua các bộ môn như lúc đầu nói. Năm cái cách này nếu chúng ta để ý một chút thì nhất định bạn sẽ có được sự an lạc bởi có sự tương hỗ giữa thân, tinh thần và tâm linh, cả ba mặt đều được điều dưỡng và chuẩn bị mỗi một ngày. Thể dục trong 5, 10 phút là tốt lắm rồi, ngủ cho trọn vẹn là tốt, tới giờ cơm chiều các bạn ăn cùng với gia đình hoặc cố gắng ăn sớm chút đừng để 8, 9, 10 giờ ăn tối. Ăn cho điều độ như các cụ hồi xưa đi làm về nghỉ ngơi, các bạn thấy ngày nay công nhân 7h tối mới về, nhiều bạn như vậy thì chúng ta chuẩn bị tắm rửa sạch sẽ, lo cho con cái rồi ăn, đừng để quá trễ. Nhưng ăn phải cẩn thận lựa chọn rau sạch, củ quả sạch, món ăn sạch, điều này rất cần. Và đặc biệt theo Phạm gia Nutrition, các chuyên gia thì chúng ta ăn uống phải lựa chọn có đầy đủ các chất, protein, vitamin trong các món ăn có nhiều chất xơ để tiêu hóa dễ dàng. Tập thể dục, ăn uống như vậy rồi ngủ điều độ nữa các bạn, sống hòa hợp, thiền định nhất định các bạn luôn luôn có được sự an lạc và sự lo âu, phiền muộn sẽ vắng bóng, sự an lạc sẽ hiện diện.

Hồi còn nhỏ lắm, bây giờ chắc vẫn còn cuốn sách đó với cái tựa đề rằng quẳng gánh lo đi mà vui sống thì cái sự nghiên cứu về cái đời sống cho khỏe, cho an lạc đó thì nhiều chuyên gia về tâm lý, về tâm thần, về sức khỏe và tôn giáo. Tùy theo cái sự học của những bậc chuyên gia đó, chuyên môn đó mà họ đưa ra những cái ý tưởng dẫn dắt chúng ta qua kinh nghiệm, trải nghiệm thực tế nghiên cứu ở đời. Nếu chúng ta gặp được và thực hành cũng là điều tốt nhưng 5 cái yếu tố mà Bảo Thành nói ra đó nó thực tế các bạn, nó không tôn giáo, nó là một cái nghệ thuật sống để chăm sóc cho sự an lạc của chúng ta, để đẩy lùi sự bất an đi. Bảo Thành nhắc lại 5 cái thành tố, không phải là nguyên tắc chuẩn mực mà ai cũng phải theo nhưng đây là một sự gợi ý rất thực tế, bạn là ai, tôn giáo nào cũng cần quan tâm. Thứ nhất là thể dục thể thao, thứ hai là ăn uống điều độ và ăn những đồ sạch, tránh những đồ giả nguy hại, tẩm độc. Thứ ba là ngủ đúng giấc điều độ, đừng có lúc thì ngủ 2, 3 tiếng, lúc thì ngủ lúc 10h đêm, lúc thì ngủ 7h tối, lúc thì 1h sáng mới ngủ, phải ngủ điều độ, đúng giờ giấc. Thứ tư là phải sống hòa hợp đừng như ý mình vì Phật dạy những điều bất như ý là khổ, sống phải đồng tâm, đồng cảm, đồng sự và đồng hành với những ai có nhân duyên hiện hữu trong sinh hoạt hàng ngày của chúng ta. Thứ năm là thiền định, thiền chánh niệm hơi thở.

Bây giờ Bảo Thành đi sâu vào cái số năm bởi vì 4 cái điều kia ai ai trong chúng ta cũng đều biết hết phải không các bạn, chỉ cần chú tâm là thực hiện được. Vấn đề thiền định có rất nhiều phương thức ngày nay được mở rộng, không hẳn những bậc xuất gia mà các bậc tại gia, nam hay nữ ngày nay đều học được cũng đều dùng Facebook, youtube, mạng xã hội để phổ truyền kiến thức họ yêu thích cho nên có rất nhiều những phương thức thiền định. Bảo Thành chỉ nhắc lại phương pháp trực truyền của Đức Phật, Đức Thế Tôn là thiền chánh niệm qua hơi thở còn những phương pháp khác chúng ta có thể nghiên cứu ở trên mạng. Tóm lại thiền chánh niệm là gì? Là chúng ta nương vào hơi thở ở một cái tư thế phù hợp với cơ địa của mình là ngồi xếp bằng, hoa sen kiết già đó hoặc bán già hoặc ngồi theo bất cứ một tư thế nào trên tọa cụ, trên giường, trên ghế, trên mặt phẳng mà bạn có thể giữ lưng cho thẳng, cổ cho ngay, toàn thân buông thư, hơi thở nhịp nhàng thư thái. Cái tư thế nào mà bạn có thấy thân buông lỏng, toàn thân buông thư, giữ được lưng ngay, cổ thẳng, hơi thở nhẹ nhàng, thư thái thì tư thế đó phù hợp với cơ địa của bạn. Các bạn hỏi tại sao phải ngồi? Dạ thưa khi tập cần phải ngồi, quen rồi thì đi đứng nằm ngồi, mọi tư thế sinh hoạt ta đều ứng dụng được cái hơi thở để quán chiếu được. Nhưng nếu bạn trong giai đoạn đầu cần thiết phải ở tư thế ngồi. Rồi tay phải đặt lên tay trái, đây là cái Bảo Thành nói thường xuyên rồi, âm dương đó. Hơi thở vào thì hít bằng mũi, phình bụng, thở ra bằng miệng, hóp bụng. Chánh niệm là hít vào phải thấy trọn vẹn, thấy rõ, biết rõ, mọi cảm xúc của mình khi hít vào, biết rõ mọi cảm giác buồn hay vui, sướng hay khổ, giận hay hờn, bực bội hay khó chịu, an lạc hay bất an. Mọi cảm xúc đó, mọi cảm giác đó không phân biệt là tốt hay xấu, đừng đẩy lùi những cảm xúc xấu đi rồi tìm cái cảm xúc đẹp, moi cái cảm xúc đẹp, kéo nó hiện diện, không. Mọi cảm xúc nó hiện lên theo duyên và chúng ta biết nó tới rồi nó đi vì vô thường. Cho nên trong chánh niệm hơi thở này bạn chỉ quán chiếu cảm xúc tới và đi, khi nào nó tới và khi nó tới ta phải nhận biết, thấy biết, cảm giác một cách trọn vẹn, rõ ràng cảm xúc đó, các bạn ghi nhớ giùm Bảo Thành. Và khi nào nó đi chúng ta phải nhận biết rõ ràng rằng nó đi. Chỉ vậy thôi, ta ngồi đó nhận biết cảm xúc như một vị khách tới và đi, không bao giờ tồn tại mãi. Hít vào bằng mũi phình bụng nhận biết rõ mọi cảm xúc, thở ra bằng miệng hóp bụng vào nhận biết rõ mọi cảm xúc. Cảm xúc tới từ quá khứ, cảm xúc khơi lên từ ước vọng của tương lai, cảm xúc của thân nó ngứa, nó đau, nó tê, nó khổ, nó bệnh, nó đói, nó khát, nó thèm tức là có hai mặt cảm xúc: cảm xúc của thân và cảm xúc của tinh thần. Tinh thần lệ thuộc vào ước vọng tương lai, nỗi đau quá khứ hoặc niềm vui quá khứ. Khi chúng ta mà chánh niệm hơi thở thì sống được với hiện tại, chính cái điều này tạo thành cái công năng, cái công lực vô hạn để sự bình an hiện diện trong đời sống của các bạn. Các bạn thân mến, Bảo Thành xin nhắc lại, năm cái yếu tố gợi ý để các bạn chú tâm trong đời sống, để các bạn giữ được sự an lạc đó điều thứ nhất là các bạn phải tpaaj thể dục các bạn ơi. Như Bảo Thành nói đời sống an lạc nó tới từ thân, tinh thần và tâm linh, trong ba yếu tố này đều cần phải chuẩn bị qua cái sự tu tập. Điều một là thể dục thể thao, điều hai là ăn uống cho đúng chất, điều này chúng ta học ở các lớp chuyên gia của Phạm gia Nutrition, cần bằng protein và vitami, năng lượng và ăn nhiều chất xơ. Điều thứ ba la ngủ đúng giấc và sâu, thực tập thiền định nó cũng giúp cho chúng ta ngủ đúng giấc và sâu. Điều thứ tư là sống hòa hợp để phá vỡ để chấp vào theo ý của mình, đúng theo lời dạy của ngài Phổ Hiền là hằng thuận chúng sanh, chúng ta biết hằng thuận theo mọi người, chúng ta biết đồng tâm, đồng sự, đồng hành và đồng cảm với tất cả mọi người không còn sống một chiều theo ý của chính mình. Phật dạy những điều bất như ý là khổ cho nên sống hòa hợp phá tan điều bất như ý chúng ta luôn luôn an vui, hạnh phúc. Điều thứ năm là thiền định mà Bảo Thành nói tới cái thiền chánh niệm hơi thở như vừa nhắc đó. Đó là năm cái yếu tố nếu các bạn tập thành một cái lịch trình thường nhật mỗi ngày chú tâm tới, nó không có nhiều các bạn ơi, có lẽ nó chỉ mất khoảng chừng 1 tiếng trong đời sống của chúng ta. Tập thể dục, ngủ đúng giấc, ăn uống đàng hoàng, sống hòa hợp, chỉ khoảng một tiếng trong đời. Mà trong đời ta có tới 24 tiếng, ngủ 8 tiếng rồi, 8 tiếng cày, còn có 4 tiếng lao vào cái khổ. Nay chúng ta cắt đi 4 tiếng lao vào cái khổ kia để khổ 3 tiếng thôi, để 1 tiếng thực tập chuẩn bị rồi dần dần dù 3 tiếng kia ở trong khổ mà tâm không khổ. Đó là sự chia sẻ trọn vẹn trong trái tim, nơi cái tâm của Bảo Thành qua sự trải nghiệm thực sự của đời sống mình thực tập và của tất cả các bạn ai mà Bảo Thành hướng dẫn đã thực tập đều đạt được cái sự an lạc trong đời sống. Vẫn biết an lạc cũng vô thường phải không các bạn nhưng là kiếp nhân sinh, con người vô thường tới đi, vạn sự không như ý, sự hiện diện an lạc càng nhiều thì đời sống của chúng ta càng có năng lượng để lan tỏa và trao cho nhau.

Cám ơn các bạn đã nghe, nguyện chúc các bạn chú tâm một chút, chăm sóc cho mình để ai ai cũng an lạc.