Pháp thoại Thiền Sư Bảo Thành, Bảo Như bút ký
Ngày nay thế giới phát triển thật là nhiều. Và trong thế giới này, biết bao nhiêu những điều không thể tưởng tượng được là phát triển quá nhanh. Các bạn có thể tưởng tượng lại mười mấy năm trước, chúng ta chưa có sử dụng phone, rồi có những cái phone cùi bắp, và rồi từ cái phone cùi bắp cho tới ngày hôm nay, có những chiếc phone thật là đắt – nhiều tiền lắm, mà đôi khi chúng ta làm cả năm trời mới có đủ tiền để mua. Vậy mà ta vẫn mua được, nhiều bạn vẫn mua được, phone mới ra là có ngay. Không hiểu, chúng ta làm việc đối với một người công nhân bình thường ờ Việt Nam khoảng 5 hoăc 6 triệu đồng một tháng, và rồi còn ăn, chi tiêu đủ thứ, thì một năm không biết góp nhặt được bao nhiêu. Nhưng có cái phone mới ra giá 20 hoặc 30 triệu là sẵn sàng mua, bởi vì nó mới, nó hấp dẫn, hay phải chăng cái phone đó nó có nhiều lợi ích, hay nó trở thành như một đối tượng để cho chúng ta tìm tới nó, để ngủ quên trong những tháng ngày lao lực cực khổ, để tự ban thưởng cho mình những điều tốt đẹp nhất qua cái phone đó.
Bảo Thành kể cho các bạn nghe một câu chuyện đơn giản, một câu chuyện Hoa Nở Về Đêm, câu chuyện này kể như vầy:
Có một cô gái thật là đẹp, con của một vị phú ông rất là giàu có. Biết bao nhiêu công tử của những nhà giàu lui tới và muốn hỏi cưới. Và ông phú ông này cũng môn đăng, nên ai muốn lấy phải là người giàu có hơn ông mới gả cho. Từ đó ở quan trường, công tử con của quan, con của các ông làm lớn để ý vì cô ta đẹp lắm. Nhưng ngược lại, cô ta luôn giấu mình ở trong phòng, công tử nào tới cô cũng không muốn tiếp, vội vàng ra rồi đi vào lắc đầu không chịu. Biết bao nhiêu người lui tới cô đều không nhận, người cha buồn vì chỉ có một người con gái đẹp như thế, ai cũng ngưỡng mộ, gia tài mình cũng có, nếu cứ như vậy rồi sao đây. Nhưng cuối cùng người cha mới phát hiện ra là người con gái không muốn lấy chồng, và không muốn tiếp ai, bởi trong thư phòng của cô đầy ắp những kinh sách của nhà Phật, thánh hiền. Cô ta đọc qua những lời Phật cô ta thích, đời sống của Đức Phật dạy là một đời sống làm cho cô hạnh phúc hơn đời sống của gia đình, của chồng của con, của tiền bạc phú quý, của tranh giành, của quyền lợi, của thế lực cuộc đời. Nên cô nhàm chán cuộc sống có chồng có con, ẩn mình trong thư phòng đọc lời kinh Phật.
Nhưng mà ông cha thi không đồng hành với cách suy nghĩ của người con gái đó, buồn lắm. Cho nên cấm con gái, nếu đã đọc kinh thì không cho ra ngoài nữa, sai gia nhân đóng kín cửa và chỉ cho mang đồ ăn. Người con gái đọc lời Phật thăng tiến và có hạnh sống một mình. Ồ thì người ngoài không tới thăm cô vẫn vui, cha mẹ không tời cô cũng vui. Hạnh độc thân hình như vậy, hạnh của con người biết sống một mình hình như cô đã thấm nhuần, cô vui dữ lắm. Nhưng mà bởi vì cô học Phật, người cha không cho ai biết, cứ âm thầm như vậy thôi. Để rồi một ngày kia, cô ta cảm thấy kiệt sức bởi vì hình như thọ mạng đã tới, cô phát nguyện được tái sanh trong đời, kề cạnh người cha của mình như một bông hoa nở về ban đêm để tỏa hương thơm giới hạnh của Đức Phật dạy, mong rằng trong đêm ngủ thoảng hương thơm đó người cha có thể ngửi thấy mà thức giấc trong cuộc đời trầm luân lăn lộn trong tiền tài danh vọng và địa vị.
Và đúng vậy, khi người con mất đi người cha bất chợt nhìn thấy ờ cạnh bên phòng của cô, khoảng trống của cửa sổ nhìn ra có một loài hoa thật là lạ mọc lên. Nhưng nó không bao giờ nở hoa, nó có nụ rất là đẹp, nhưng ông ta chờ hoài mà không bao giờ nó nở. Ông ta không hiểu sao nó có nụ, nó không nở, nhưng ban sáng lại thấy nó tàn nên ông ta thắc mắc. Thế rồi một hôm, ông ta nhớ đến con thật là nhiều, ông vào trong thư phòng của người con gái nhìn qua khung cửa sổ thấy nguyên một bụi hoa nở ở đó. Ông ta cũng bình thường, vì hoa thì nở nụ nhưng cánh hoa chưa có tươi. Ông ta để ý và đợi đêm đó khi màn đêm buông xuống thì thật kỳ lạ những nụ hoa nở thật tươi thành những cánh hoa màu sắc lung linh dưới ánh sao trời, hương thơm ngào ngạt làm cho lòng của ông ta nhẹ nhõm. Trong những sắc hoa lung linh dưới ánh sao trời và hương thơm đó, mường tượng trong trí nhớ hình như hình ảnh người con gái hiện về trong sự thanh thoát, siêu thóat khỏi những cảnh giới tục lụy của tiền của tài của đời thường.
Với tuổi già đã lụm khụm, với tiền chất chồng đầy ở trong nhà, nhưng chỉ có một đứa con đã ra đi, đến cái tuổi này nhìn bông hoa nở về đêm hương thơm ngào ngạt đẹp như vậy, và thế giới đã ngủ hết rồi, chỉ còn mình ông tưởng nhớ đến con, nên có cơ hội hưởng được sắc đẹp của loài hoa nở về đêm và hương thanh tịnh như thế. Rồi chợt trong trí nhớ về người con gái chuyên môn đọc kinh của Phật, ông ta đã lên kệ sách và thấy một cuốn kinh đã đọc dở dang mở lung chừng chưa khép kín, đọc vội trên dòng chữ đó ông ta nhận ra lời của Đức Phật thật tinh khiết như loài hoa đêm. Chỉ có khi nào ngủ, thế giới đã ngủ, đã nằm yên hoa mới nở mới thơm. Một câu thật ý nhị còn ghi lại trên một tờ giấy nhỏ kẹp ở trang kinh đó, ông ta đã hiểu, ông ta ngộ và trên khuôn mặt rạng rỡ nụ cười về đêm, ông ta thầm cám ơn người con gái – Hoa Nở về Đêm.
Các bạn, trong cuộc sống của chúng ta, các bạn cứ nghĩ đi khi mặt trời vừa lên, ta vội vàng từ 3-4 giờ sáng đi uống một ly cà phê, ăn bữa điểm tâm, dắt con tới trường, xắn tay áo lên đi làm việc. Rồi thì cả ngày quần quật như vậy cho đến tối khuya trở về, khi đêm ngủ buông xuôi hết mọi chuyện, mệt lử rồi. Nhưng đối với ông cụ kia thì ông lại nghĩ khác, chính trong màn đêm có ý nghĩa rằng khi chúng ta biết buông xuống tất cả để nghỉ ngơi trong sự thanh tịnh của màn đêm, chính là lúc hoa tâm được khai mở – nó thơm nó đẹp giữa đất trời thiên nhiên, nó không còn chạy ngược chạy xuôi như con lừa để gánh gồng cho cơm ăn áo mặc. Mà là sự nhẹ nhàng buông xuống trong màn đêm không phải là cô tịch mà là thanh tịnh. Trong màn đêm thanh tịnh đó, cuộc đời của con gái đã hiểu được ý cha, từ sáng đến tối cứ quần quật quần quật rồi đêm ngủ bù tội nghiệp không biết gì. Thì qua khung cửa sổ ngoài thư phòng người con gái, đời sống đã hoá hiện thành một bông hoa nở về đêm để nhắc nhở cho cha rằng, chính những giây phút mà chúng ta biết nghỉ ngơi, biết thư giãn, biết buông thư, buông bỏ là lúc ta có thể cảm nhận được những điều đẹp, màu nhiệm, kỳ diệu còn đang ở quanh chúng ta. Và chính vì hương thơm đó thật nhẹ, thật đẹp trong màn đêm, thì chỉ có những con người có nhân duyên thức đêm mới có thể thưởng lãm sự buông thư nhẹ nhàng của cánh hoa đêm dưới trời sao đầy tràn hương sắc thanh tịnh.
Màn đêm không phải là để nghỉ ngơi trong cuộc đời vất vả ban ngày, màn đêm trong câu chuyện này là nói chúng ta biết nghỉ ngơi thực sự trong sự tịch tĩnh của cuộc đời bồng bềnh trôi nổi của tham chấp. Lời của Đức Phật là về một loài hoa nở về đêm, đối với những ai cứ săn lùng vàng bạc châu báu hạnh phúc ở đời, thì lời Phật như hoa nở về đêm. Khi màn đêm buông xuống họ nằm nghỉ ngơi, nếu có nhân duyên nhìn qua khung cửa của cuộc đời trong thư phòng tĩnh lặng của chính mình thuở bé – cha mẹ nuôi nấng, ta sẽ thấy được thuở đó nó nhẹ nhàng biết bao, êm đẹp xiết bao, thơ mộng xiết bao. Cả một khung trời tuổi thơ nhìn qua khung cửa cuộc đời khi đó cha mẹ nuôi dưỡng ta không cực, ta hồn nhiên như những chú nai, ta bay bổng như những con chim trong bầu trời bao la đẹp như thế. Để rồi khi lớn lên, ta lại lao vào cuộc đời, nhổ hết cánh nhổ hết lông, rồi chúng ta moi con mắt nai và dán vào đó con mắt cú nhìn xuyên suốt cuộc đời bằng tham giận sân si, rồi trục lợi vơ vét không còn bay bổng trong những ước mơ cao đẹp nữa. Thế là chúng ta cứ chất chồng những cái gọi là danh vọng hư ảo của cuộc đời để quên mất tuổi thơ đẹp.
Người con gái kia tượng trưng cho cái đẹp của tâm hồn, đã bị nhốt kín bởi chúng ta chưa bao giờ cho tâm hồn thơ ngây, tâm hồn chí thiện, tâm hồn đẹp của chúng ta được tự nhiên hưởng những điều thuộc về tâm hồn. Chúng ta ép hôn như người giàu ép hôn con gái phải lấy nhà giàu, chúng ta đã ép tâm hồn của chúng ta phải lấy vật chất làm đối tượng của cuộc sống. Khi cô con gái lấy kinh Phật là con đường để đi tới sự bình an trong khi tâm hồn lấy chân lý để đi, để luôn luôn được sống tịch tĩnh thì chúng ta đã ép hôn tâm hồn của ta rồi. Ta mang vàng bạc châu báu, ta mang tham sân si có 5 chàng công tử – công tử của tiền tài danh vọng địa vị, của ăn uống ngủ nghỉ của ngũ dục, chúng ta đã ép hôn tâm hồn của chúng ta, chúng ta đã ép hôn linh hồn của chúng ta phải cưới những chàng trai đó. Chúng ta thiếu sự tôn trọng người tiểu thư nhẹ nhàng là tâm hồn thánh thiện của chúng ta, chúng ta mang cuộc đời của cơm ăn áo mặc, của tham sân giận hờn, của ái dục tham chấp nhồi nhét, ép hôn bắt buộc tâm hồn của chúng ta phải cưới những thứ đó. Để rồi tâm hồn dần dần bị chết héo chết khô trong vô lượng kiếp và cái nguyện của tâm hồn vẫn còn hiển hiện trong khung cửa sổ của cuộc đời như một loài hoa đêm thoảng về, để nhắc nhở chúng ta rằng đừng bao giờ ép hôn tâm hồn của mình và bản chất của tâm hồn như Phật khai thị nó tinh khôi thanh sạch trong sáng, nó nhẹ nhàng mang đến an vui.
Hãy cho tâm hồn được tự do sống đúng với ý nghĩa của cuộc đời, đừng ép hôn nó bằng 5 chàng công tử tràn đầy tham sân si. Các bạn, chúng ta hãy tôn trọng tâm hồn của chính mình, hãy để cho tâm hồn được tự do chiêm nghiệm chân lý của chư Phật, để tâm hồn của chúng ta được nhẹ nhàng như cánh chim trời, bay lên khung trời cao rộng. Hãy để cho tâm hồn của chúng ta như loài hoa đêm nở thơm ngát nhẹ nhàng, để mọi người khi nghỉ ngơi có cơ hội thấy được cái lung linh huyền diệu của tâm hồn nơi cuộc sống của chúng ta. Đừng ép hôn tâm hồn của mình, gả tâm hồn cho ma quỷ cho tà pháp, cho tà kiến, cho tham dục, cho ái mê cho chấp trược nghe các bạn. Tâm hồn của chúng ta không cần những thứ đó. Hãy thả tâm hồn tự do, hãy mở cửa cho tâm hồn thoát ra, hãy để cho loài hoa đêm tỏa sắc khoe hương để muôn người được nghỉ ngơi trong sự thanh tịnh và bình an của cuộc đời tràn đầy những cơ cực.
Các bạn, cảm ơn các bạn đã nghe.
Nam mô bổn sư Thích Ca Mâu Ni Phật-Mu A Mu Sa