Ấn Độ 2025 – Ngày thứ 12 – CÂY BỒ ĐỀ ANANDA Ở TỊNH XÁ KỲ VIÊN – BÓNG TỪ BI LAN MÃI

Tịnh xá Kỳ Viên nơi thành Xá Vệ, Ấn Độ, là một trong những thánh địa thiêng liêng bậc nhất của Phật giáo. Nơi đây từng vang vọng bước chân Đức Thế Tôn trong nhiều mùa an cư, là chốn Ngài thuyết giảng vô số pháp thoại về Từ, Bi, Hỷ, Xả. Giữa khuôn viên tịch tĩnh ấy, một cây Bồ Đề vẫn xanh bóng ngàn năm – Cây Bồ Đề Ananda, được chính Tôn giả A Nan Đà đem từ hạt giống cây Bồ Đề gốc ở Bồ Đề Đạo Tràng về trồng, để làm biểu tượng cho sự hiện diện bất diệt của Đức Phật khi Ngài vắng mặt.

Từ thuở ấy, cây Bồ Đề Ananda trở thành chứng nhân cho dòng chảy của Chánh pháp. Từng chiếc lá lay động như lời nhắc khẽ: “Phật tuy diệt độ, nhưng ánh sáng giác ngộ vẫn lan tỏa trong từng hơi thở của đất trời.” Dưới tán cây ấy, bao thế hệ hành giả đã ngồi lặng yên quán chiếu, để nghe tiếng gió như lời Phật nói, để thấy trong từng nhịp thở là pháp giới nhiệm mầu.

Đoàn Thất Bảo 17 người khi có duyên hành hương về nơi này, không chỉ đến chiêm bái một di tích, mà là trở về nguồn tâm, nơi Phật vẫn ngự. Mỗi người trong đoàn như một chiếc lá nhỏ, cùng quy tụ dưới gốc cổ thụ đại bi ấy, để học lại hạnh của Tôn giả A Nan: trung kiên, tôn kính, khiêm hạ và giữ gìn Pháp bảo bằng cả mạng sống của mình. Nhìn cây Bồ Đề vẫn xanh tốt giữa dòng thời gian, đoàn hiểu ra rằng Chánh pháp như dòng nhựa sống, nếu được nuôi bằng niềm tin, bằng hành trì, thì sẽ mãi xanh trong tâm người.

Cây Bồ Đề Ananda còn nhắc đoàn học bài học về vô thường và duyên khởi. Mọi pháp hữu vi đều biến đổi, nhưng chính trong vô thường đó lại ẩn chứa sự sống nhiệm mầu. Như cây này – từ một hạt giống nhỏ mang từ Bồ Đề Đạo Tràng, nay đã hóa thân thành bóng mát cho muôn người – cũng là biểu tượng cho sự nối dài của Tâm giác ngộ. Đoàn Thất Bảo nhận ra rằng, mỗi người nếu biết gieo trong tâm mình một hạt giống giác ngộ, nuôi dưỡng bằng thiền định và từ bi, thì chính nơi ấy cũng sẽ mọc lên cây Bồ Đề Ananda của riêng mình.

Khi rời Tịnh xá Kỳ Viên, trong lòng mỗi người vẫn còn âm vang tiếng gió qua lá, như lời Phật nhắc: “Hãy tự thắp đuốc lên mà đi.” Cây Bồ Đề Ananda không chỉ là một di tích cổ xưa, mà là tấm gương soi chiếu cho người tu trong thời hiện đại – rằng sự giác ngộ không ở đâu xa, mà nằm ngay trong từng bước chân, từng hơi thở, từng việc làm chánh niệm của mình giữa dòng đời vô thường.

Hành hương đến đây, đoàn Thất Bảo 17 người đã thấy rõ rằng: đi một đoạn đường là trở về một đoạn tâm, thấy thân vô thường mà tâm lại sáng, thấy cõi đời đổi thay mà lòng vẫn an. Và trong tĩnh lặng của gió Bồ Đề Kỳ Viên, mọi người cùng chắp tay, để nguyện giữ mãi ánh sáng ấy — như cây Ananda vẫn lặng thầm tỏa mát giữa thế gian, không nói một lời mà vẫn dạy trọn đạo vô ngôn.

Kỳ Viên tịnh xá gió lay,

Nghìn thu vẫn tỏa bóng cây nhiệm mầu.

A Nan gieo hạt ban đầu,

Từ nơi Bồ Đề Đạo Tràng thanh tịnh.

Cây nay trụ giữa vô sinh,

Lá rơi vẫn nói đạo tình Như Lai.

Phật tuy nhập diệt lâu dài,

Mà hương giác ngộ còn hoài thế gian.

Đoàn mười bảy bước nhẹ an,

Thất Bảo đồng tâm lạy vàng nắng mai.

Nhìn cây thấy pháp hiện bày,

Thấy thân vô ngã, thấy ngày vô thường.